Aniel Psikolojik Danışmanlık ve Koçluk merkezinde görev yapan psikolog Humay Özsoy, yazdan kalma günler geride kalırken bir çok insanın bu geçiş evresi ve kış mevsiminde psikolojik olarak etkileneceğini söyleyerek uyarılarda bulundu. Psikolog Özsoy, bu durumdan etkilenen insanlara aktivite tavsiyelerinde bulundu.
Kış mevsimi, birçok insan için psikolojik olarak zorlu bir dönem olabilir. Günlerin kısalması, güneş ışığının azalması ve soğuk hava koşulları, duygu durumumuzu etkileyebilir. Özellikle mevsimsel duygudurum bozukluğu (SAD) adı verilen durum, bu dönemde daha yaygın görülür. SAD, kış aylarında başlayan ve ilkbahar geldiğinde sona eren bir depresyon türüdür ve enerji düşüklüğü, ilgisizlik, yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösterir. Ama bu gibi durumlarda olumsuz duygu durumumuza ne
kadar yenik düşersek onu bir o kadar beslemiş oluruz. Bu yüzden özellikle zonguldak gibi güneşli gün sayısının az olduğu şehirlerde kontrolü elde tutmak ve bilinçli olmak çok daha önemli oluyor. Melatonin, uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur ve karanlık ortamlarda daha fazla
salgılanır. Kışın günlerin kısalmasıyla birlikte melatonin salınımı artar, bu da daha çok uyuma isteğine yol açabilir ve bazen gün boyunca yorgun hissetmeye sebep olabilir.
Kışın getirdiği etkileri hafifletmek ve kendinizi daha iyi hissetmek için deneyebileceğiniz birçok
yöntem vardır. Bunlar, fiziksel aktivite, beslenme, uyku düzeni ve sosyal bağlantılar gibi ruh halinizi ve enerjinizi destekleyen alışkanlıklardan oluşur.
Kış mevsiminin psikolojik etkilerini azaltmak ve kendinizi daha iyi hissetmek için
deneyebileceğimiz bir çok yöntem vardır:
1. Gün Işığından Mümkün Olduğunca Faydalanın
Gün ışığı eksikliği, kış aylarında melatonin ve serotonin hormonlarının dengesini etkileyebilir. Bu yüzden, güneşli günlerde mümkün olduğunca dışarı çıkmak, sabahları dışarıda kısa yürüyüşler
yapmak faydalı olabilir. Açık renkli gözlere sahip olanlar, gün ışığından daha fazla yararlanma
konusunda daha avantajlıdır. Yapılan araştırmalara göre, açık göz rengi, özellikle soğuk iklimlerde yaşayan insanların güneş ışığından daha iyi faydalanarak mevsimsel duygu durum bozukluğundan
korunmalarını sağlayan bir adaptasyon olarak gelişmiş. Bu çalışma, güneş ışığının ruh halimizi olumlu yönde etkilemede ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
2. Düzenli Egzersiz Yapın
Fiziksel aktivite, endorfin salgılanmasını artırarak ruh halinizi iyileştirebilir. Haftada birkaç kez
yapacağınız egzersizler bile kaygı ve stres düzeylerini azaltmaya yardımcı olur.
3. Uyku Düzeninize Dikkat Edin
Kış aylarında, uyuma süresi ve kalitesi bozulabilir. Uykunun düzenli olması, hem fiziksel hem de
zihinsel sağlığınızı korumanıza yardımcı olur. Yatış ve kalkış saatlerinize dikkat ederek bunu
sağlayabilirsiniz.
4. D Vitamini Desteği Alın
D vitamini, güneş ışığıyla aktive olan bir vitamindir ve eksikliği yorgunluk, halsizlik ve duygu durum
düşüklüğüne yol açabilir. Kışın güneşten alınan D vitamini miktarı azaldığı için bu dönemde D vitamini
desteği almak, ruh halinizi ve enerjinizi olumlu yönde etkileyebilir.
5. Sosyal İlişkiler Kurmak ve Paylaşımda Bulunmak
Kış aylarında sosyal aktiviteler genellikle azalır ve içe kapanma eğilimi artar. Arkadaşlarınızla veya
ailenizle bir araya gelmek, sanal ortamda görüşmeler yapmak veya grup aktivitelerine katılmak, kışın
getirdiği yalnızlık hissini azaltır.
6. Evde Keyifli Zaman Geçirme Aktiviteleri:
* Kitap Okuma ve Film Maratonu: Kışın soğuk günlerinde battaniye altında kitap okumak
veya sevdiğimiz filmleri izlemek bize kendimizi iyi hissettirir.
Yeni Tarifler Denemek: Sıcak içecekler, çorba tarifleri veya kış tatlıları denemek, hem evde
vakit geçirmemizi sağlar hem de kışa uygun lezzetlerle ruhumuzu ısıtır.
Zonguldak, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde, doğal güzellikleri ve tarihi mirasıyla öne çıkan bir
ilidir. Şehir, maden ocakları, yemyeşil ormanları, sahil kasabaları ve Karadeniz’in hırçın dalgalarıyla
bilinir. Yedigöller, Karabük, Safranbolu bunlara örnek olabilir.Zonguldak’ta kış aylarında da
yapılabilecek bir çok aktivite vardır.
1. Doğa Yürüyüşleri ve Kamp
Açıkçası bu konuda yaşadığımız coğrafya bizlere pek çok imkan da sunuyor. Bence bu konuda
şanslıyız. Sadece bunu değerlendirebilecek fırsatlar yaratma konusunda daha istekli olmalıyız.
Yaşadığımız bölgede özellikle son yıllarda yaz aylarının ne kadar nemli ve bunaltıcı geçtiğini de
düşünürsek kış ve sonbahar ayları böyle aktiviteler için daha uygun olabilir.
“Kış Mevsiminin Psikolojik Etkileri: Nasıl Daha İyi Hissetmeli?” konusu, bizlerin kış aylarını algılama
biçimimizle doğrudan bağlantılıdır. Algılama şeklimiz, yani kış mevsimini nasıl anlamlandırdığımız ve
bu dönemi nasıl deneyimlediğimiz, ruh halimiz, duygu durumumuz ve genel yaşam memnuniyetimiz
üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Algılama, bir anlamda zihinsel bir çerçeve oluşturur; bu çerçeve, kış
mevsimini olumlu veya olumsuz olarak değerlendirmemize neden olur. Şimdi algılamanın kış
mevsiminin psikolojik etkileriyle olan bağlantısına dair bazı temel noktalar değinelim:
1. Kış Mevsimini Olumsuz Algılamak: Ruh Haline Etkisi
* Bazı bireyler, kış aylarını karanlık, soğuk ve sınırlayıcı olarak algılar. Bu algı, daha fazla içe
kapanmaya, sosyal hayattan uzaklaşmaya ve kendilerini depresif hissetmeye yol açabilir. Özellikle
mevsimsel duygudurum bozukluğu (SAD) olan kişiler için bu olumsuz algı, kaygıyı ve üzüntüyü
artırabilir.
* Bu kişiler kış aylarını zorluklarla dolu bir dönem olarak görme eğilimindedir. Bu negatif algı,
kış mevsiminin sunduğu pozitif yönleri gözden kaçırmalarına ve doğal olarak daha karamsar bir ruh
haline bürünmelerine neden olabilir.
2. Kış Mevsimini Olumlu Algılamak: Psikolojik Dayanıklılık
* Diğer yandan, kış mevsimini bir yenilenme, sakinleşme veya içe dönme fırsatı olarak
görenler, bu dönemi daha huzurlu ve olumlu bir ruh haliyle geçirebilir. Kış aylarını zorunlu bir engel
yerine, kendine zaman ayırma, yeni hobiler edinme ve içsel bir yolculuk olarak gören bireyler, bu
süreci daha yapıcı bir biçimde algılar.
* Bu olumlu algı, ruh sağlığını destekleyen bir yaklaşım oluşturarak psikolojik dayanıklılığı
artırır. Bireyler, kışın sunduğu güzellikleri takdir ederek, bu dönemi bir “dinlenme” veya “yeniden şarj
olma” fırsatı olarak değerlendirebilirler. Böyle bir algı, kışın getirdiği zorlukları daha kolay aşmalarına
yardımcı olur.
3. Algılamayı Etkileyen Faktörler: Kültürel ve Sosyal Algılar
* Algılar, bireyin içinde bulunduğu kültürel, sosyal ve kişisel deneyimlerden de etkilenir.
Örneğin, bazı kültürlerde kış mevsimi, sıcak içecekler, battaniye altında vakit geçirme ve aileyle bir
araya gelme gibi pozitif temalarla özdeşleştirilir. Bu tür kültürel faktörler, bireylerin kış mevsimine bakış
açısını şekillendirerek daha olumlu bir deneyim yaşamalarını sağlayabilir.
* Diğer yandan, şehir yaşamının hızlı temposunda kış ayları daha zorlayıcı algılanabilir. Soğuk
hava, trafik sorunları veya çalışma koşullarının zorlaşması gibi etkenler kış algısını olumsuz etkileyebilir”
